ابلاغ مصوبه دولت درخصوص موافقتنامه‌ مربوط به خدمات هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري فرانسه

مصوبه دولت درخصوص موافقتنامه‌ مربوط به خدمات هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري فرانسه ابلاغ شد

هيئت وزيران در جلسه ۱۵/۱۱/۱۳۹۶ به پیشنهاد شماره ۰۲/۱۰۰/۵۳۲۸۴ مورخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۶
وزارت راه و شهرسازی و در اجرای ماده (۲) آیین­نامه چگونگی تنظیم و انعقاد توافق­های بین­المللی
– مصوب ۱۳۷۱- تصویب کرد:

۱- وزارت راه و شهرسازی مجاز است با هماهنگی معاونت حقوقی رییس‌جمهور
(امور توافق­های بین‌المللی) و وزارت امورخارجه نسبت به انجام مذاکره، پیش امضا (پاراف)
و امضای موقت موافقت‌نامه مربوط به خدمات هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و
دولت جمهوری فرانسه در چارچوب متن پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیئت دولت است،
ظرف سه سال از تاریخ ابلاغ این تصویب­نامه اقدام و مراحل قانونی را تا تصویب نهایی پیگیری نماید.

۲ – وزارت راه و شهرسازی مکلف است ترتیبی اتخاذ کند تا در فراز آخر موافقتنامه، تنظیم آن
به زبان انگلیسی و اعتبار یکسان متون فارسی، فرانسوی و انگلیسی مورد حکم قرار گیرد.

اسحاق جهانگیری معاون اول رييس­ جمهور این مصوبه را به وزارت راه و شهرسازی وزارت امورخارجه ابلاغ کرده است 

موافقتنامه‌ مربوط به خدمات هوايي بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت جمهوري فرانسه

دولت‌ جمهوري اسلامي ايران و دولت‌ جمهوري فرانسه (از اين پس به عنوان طرفهاي متعاهد ناميده مي‏شوند)؛ كه عضو كنوانسيون هواپيمايي كشوري‌ بين‌المللي‌ هستند كه در تاريخ ۱۶آذرماه‌ ۱۳۲۳ هجري‌ شمسي‌ برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ ميلادي‌ در شيكاگو براي امضاء مفتوح گرديد؛ و با تمايل به انعقاد موافقت نامه مكمل كنوانسيون مذكور به منظور ايجاد خدمات هوايي‌‌ بين‌ و ماوراي‌ سرزمينهاي‌ خود به‌ شرح‌ زير موافقت‌ نمودند:

ماده‌ ۱

تعاريف‌

۱- به جز در مواردي كه به گونه ديگري بيان شده است،از لحاظ اين موافقت نامه:

الف‌: اصطلاح‌ «كنوانسيون‌» به‌ كنوانسيون‌ هواپيمايي كشوري‌ بين‌المللي‌ اطلاق مي شود كه‌ در تاريخ‌ ۱۶ آذرماه‌ ۱۳۲۳ هجري‌ شمسي‌ برابر با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ ميلادي‌ در شيكاگو براي‌ امضا مفتوح‌ گرديد، و شامل‌ هر گونه ضمايم ‌مصوب به‌ موجب‌ ماده‌ (۹۰) آن‌ كنوانسيون و هر گونه اصلاحيه ضمايم يا كنوانسيون به‌ موجب‌ مواد‌ (۹۰) و (۹۴) آن‌، مادامي كه آن ضمايم و اصلاحات توسط طرفهاي‌ متعاهد به تصويب رسيده باشد، خواهد بود.

ب‌: اصطلاح‌ « مقامات‌ هواپيمايي » در مورد جمهوري اسلامي ايران به‌ سازمان هواپيمايي كشوري و در مورد جمهوري‌ فرانسه به مدير كل هواپيمايي كشوري يا هر شخص يا مقامي كه‌ مجاز به‌ انجام‌ وظايف‌ آن يا وظايف مشابه ‌توسط مقامات فوق باشد، اطلاق‌ مي گردد.

 پ‌: اصطلاح‌ « شركت‌ هواپيمايي‌ تعيين‌ شده » به شركت‌ هواپيمايي‌ اطلاق مي شود كه‌ به‌ موجب‌ ماده‌ (۳) اين موافقتنامه‌ تعيين‌ شوند.

 ت: اصطلاح « سرزمين‌ » داراي همان معاني است كه در ماده (۲) كنوانسيون براي آن ذكر شده است.

 ث‌: اصطلاحات « خدمات هوايي »؛ « خدمات هوايي بين المللي »؛ « شركت هواپيمايي » و « توقف به منظورهاي غير حمل و نقل » داراي همان معاني است كه به ترتيب در ماده ۹۶ كنوانسيون براي آنها ذكر شده است.

 ج‌: اصطلاح « مسيرهاي مشخص شده » به مسيرهاي تعيين شده در جدول مسير پيوست اين موافقت نامه اطلاق مي گردد.

چ: اصطلاح « خدمات مورد توافق » به خدمات هوايي منظم انجام شده براي حمل و نقل مسافر، پست و بار، به صورت جداگانه يا تركيبي در قبال حق الزحمه، در مسيرهاي مشخص شده اطلاق مي گردد.

ح: اصطلاح « نرخ » به قيمتي اطلاق مي‏شود كه توسط شركتهاي هواپيمايي بطور مستقيم يا از طريق نمايندگيهاي خود اعمال شده است و قرار است براي حمل مسافر، بار همراه و غير همراه پرداخت گردد و شامل شرايطي است كه به موجب آن قيمتهاي مزبور از جمله دستمزدها و شرايط اعطا به نمايندگيها به استثناء دستمزدها يا شرايط حمل پست اعمال مي گردد.

خ: اصطلاح « هزينه هاي مصرفي » به هزينه اي اطلاق مي‏گردد كه توسط مقامات مربوط براي بهره برداري از فرودگاه يا تسهيلات ناوبري براي هواپيما، خدمه آنها، مسافران و بار براي شركتهاي هواپيمايي وضع مي گردد؛ و

 د: اصطلاح « موافقت نامه » به معني اين موافقت نامه، پيوست آن و هر گونه اصلاحات موافقت نامه يا پيوست آن بر اساس مفاد ماده (۲۰) اين موافقت نامه اطلاق مي‏گردد.

۲- پيوست بخش جدايي ناپذير اين موافقت نامه خواهد بود. كليه ارجاعات موافقت نامه شامل پيوست خواهد بود مگر آن كه به صراحت به گونه ديگري توافق گردد.

ماده‌ ۲

اعطاي‌ حقوق‌

۱ـ هر طرف‌ متعاهد جهت‌ انجام‌ خدمات هوايي‌ بين‌المللي‌ منظم‌ و غير برنامه‏اي به‌ وسيله‌ شركت‌هاي هواپيمايي‌ طرف‌ متعاهد ديگر حقوق‌ زير را به‌ طرف‌ متعاهد ديگر اعطا مي‌نمايد:

 الف) پرواز بدون‌ فرود از فراز سرزمين‌ طرف‌ خود؛

 ب‌) توقف‌ درسرزمين‌ خود به‌ منظورهاي‌ غيرحمل‌ و نقل‌؛

 ۲ـ هر طرف متعاهد حقوق مشخص شده در اين موافقت نامه را به طرف متعاهد ديگر به منظور ايجاد و بهره برداري خدمات هوايي منظم بين‏المللي در مسيرهاي مشخص شده در پيوست اين موافقت نامه اعطا مي‏نمايد. شركت هواپيمايي تعيين شده توسط يك طرف متعاهد هنگام بهره برداري از خدمات مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده، علاوه بر حقوق تعيين شده در بند (۱) اين ماده حق خواهد داشت در سرزمين طرف متعاهد ديگر در نقاط مشخص شده در مسيرهاي مشخص شده به منظور سوار و پياده كردن مسافر، بار همراه و غير همراه از جمله پست به صورت مجزا يا تركيبي به سرزمين طرف متعاهد نخست يا بالعكس توقف نمايد.

 ۳ـ هيچ‌ يك‌ از مفاد اين‌ موافقتنامه‌ نبايد به‌ نحوي‌ تفسير شود كه‌ به‌ شركت‌ هواپيمايي‌ يك‌ طرف‌ متعاهد اين‌ حق‌ را اعطا كند كه‌ در سرزمين‌ طرف‌ متعاهد ديگر از نقطه‌اي‌ به‌ نقطه‌ ديگر مبادرت‌ به‌ حمل‌ مسافر، بار همراه آن و بار يا پست‌ در قبال‌ مزد يا كرايه‌ نمايد.

 ۴ـ در مناطقي‌ كه‌ در آن‌ مخاصمات‌ مسلحانه‌ جريان‌ دارد و يا در اشغال‌ نظامي‌ است‌ و نيز در مناطقي‌ كه‌ تحت‌ تاثير مخاصمات‌ مسلحانه‌ يا اشغال‌ نظامي‌ قرار گرفته‌، انجام‌ خدمات موضوع‌ اين‌ ماده‌ طبق ماده (۹) كنوانسيون منوط‌ به‌ تصويب‌ مقامهاي‌ صلاحيتدار مربوط‌ خواهد بود.

ماده‌ ۳

تعيين‌ و اجازه‌ شركتهاي هواپيمايي

۱- هر طرف متعاهد حق دارد كتبا به طرف متعاهد ديگر يك يا چند شركت هواپيمايي را براي انجام خدمات مورد توافق در مسيرهاي مشخص شده تعيين كند.

 ۲- پس‌ از دريافت اطلاعيه تعيين، توسط يك طرف‌ متعاهد؛ طبق مفاد بند (۱) اين ماده و در صورت درخواست شركت هواپيمايي تعيين شده به شكل و روش شرح داده شده، مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر با حداقل تأخير اجازه مقتضي را صادر خواهد نمود مشروط به اينكه:

الف) در مورد شركت هواپيمايي تعيين شده توسط جمهوري اسلامي ايران:

(۱) شركت هواپيمايي درسرزمين جمهوري اسلامي ايران تأسيس شده باشد و طبق قوانين جمهوري اسلامي ايران داراي پروانه بهره برداري معتبر باشد؛ و

(۲) اعمال و حفظ كنترل مؤثر قانوني شركت هواپيمايي توسط جمهوري اسلامي ايران انجام شود؛ و

(۳) شركت هواپيمايي بطور مستقيم يا از طريق مالكيت عمده در مالكيت و كنترل مؤثر جمهوري اسلامي ايران و يا اتباع آن باشد.

 ب) در مورد شركت هواپيمايي تعيين شده توسط جمهوري فرانسه:

(۱) شركت هواپيمايي كه درسرزمين جمهوري فرانسه به موجب معاهده اتحاديه اروپا و پيمان عملكرد اتحاديه اروپا تأسيس شده باشد و داراي پروانه بهره برداري معتبر طبق قانون اتحاديه اروپا داشته باشد؛ و

(۲) كنترل مؤثر قانوني شركت هواپيمايي توسط كشور عضو اتحاديه اروپا كه مسئول صدور گواهينامه بهره برداري هوايي آن است، اعمال شود و مقامات هواپيمايي مربوطه در تعيين آن به وضوح مشخص شده باشند؛ و

(۳) شركت هواپيمايي بطور مستقيم يا از طريق مالكيت عمده در مالكيت و كنترل مؤثر كشورهاي عضو اتحاديه اروپا يا كشورهاي عضو انجمن تجارت آزاد اروپا و يا اتباع چنين كشورهايي باشد؛ و

پ) شركت هواپيمايي تعيين شده صلاحيت اجراي شرايط تجويز شده به موجب قوانين و مقرراتي را داشته باشد كه بطور معمول و متعارف در مورد بهره برداري از حمل و نقل هوايي بين المللي توسط طرف متعاهد با در نظر گرفتن درخواست يا درخواست‏ها طبق مفاد كنوانسيون اعمال مي شود.

۳- شركت هواپيمايي كه بدين ترتيب تعيين و مجاز گرديده باشد، مي‏تواند در هر زمان مشروط به رعايت مفاد اين موافقت نامه بهره برداري از خدمات مورد توافق را آغاز نمايد.

ماده‌ ۴

 لغو يا تعليق اجازه بهره برداري

۱- هر طرف‌ متعاهد حق خواهد داشت در موارد زير مجوز بهره‌ برداري اعطا شده به شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در اين موافقت نامه را لغو يا اعمال حقوق را تعليق يا هر شرايطي را كه براي اعمال از اين حقوق لازم مي داند وضع نمايد.

الف) در مورد شركت هواپيمايي تعيين شده توسط جمهوري اسلامي ايران:

۱) شركت هواپيمايي در سرزمين جمهوري اسلامي ايران تأسيس نشده باشد يا داراي پروانه بهره برداري معتبر طبق قانون جمهوري اسلامي ايران نباشد؛ يا

۲) كنترل مؤثر قانوني شركت هواپيمايي توسط جمهوري اسلامي ايران اعمال نشود، يا

۳) شركت هواپيمايي بطور مستقيم يا از طريق مالكيت عمده در مالكيت جمهوري اسلامي ايران و يا اتباع جمهوري اسلامي ايران نباشد يا در تمامي زمانها در كنترل مؤثر آن كشور و يا اتباع آن نباشد.

جمهوري اسلامي ايران در اعمال حقوق خود به موجب اين بند، نبايد بين شركتهاي هواپيمايي اتحاديه اروپا كه توسط جمهوري فرانسه تعيين شده اند، اعمال تبعيض نمايد.

ب) در مورد شركت هواپيمايي تعيين شده توسط جمهوري فرانسه:

۱) شركت هواپيمايي در سرزمين جمهوري فرانسه به موجب معاهده اتحاديه اروپا و پيمان عملكرد اتحاديه اروپا تأسيس نشده باشد يا فاقد پروانه بهره برداري معتبر طبق قانون اتحاديه اروپا باشد، يا

۲) اعمال و حفظ كنترل مؤثر قانوني شركت هواپيمايي توسط كشور عضو اتحاديه اروپا كه مسئول صدور گواهينامه بهره برداري هوايي آن است؛ انجام نشود؛ يا مقامات هواپيمايي مربوطه در تعيين آن به صراحت مشخص نشده باشند؛ يا

۳) شركت هواپيمايي بطور مستقيم يا از طريق مالكيت عمده در مالكيت كشورهاي عضو اتحاديه اروپا يا كشورهاي عضو انجمن تجارت آزاد اروپا و يا اتباع چنين كشورهايي نباشد؛ يا در تمامي زمانها در كنترل مؤثر چنين كشورهايي و يا اتباع آنها نباشد.

پ) چنانچه شركت هواپيمايي قوانين و مقرراتي را كه بطور معمول و منسجم براي بهره برداري از حمل ونقل هوايي بين المللي توسط طرف متعاهد اعطا كننده آن حقوق اعمال مي گردد؛ رعايت ننمايد

۲- اعمال حق، لغو يا تعليق يا وضع شرايط مذكور در بند (۱) اين ماده، جز در مواردي كه براي جلوگيري از نقض بيشتر قوانين و مقررات، يا مفاد اين موافقت نامه فوريت داشته باشد، تنها پس از مشورت با طرف متعاهد ديگر صورت خواهد گرفت. مشورت مذكور پيش از انقضاي سي (۳۰) روزه پس از درخواست توسط يك طرف متعاهد صورت خواهدگرفت مگرآنكه دوطرف متعاهد به صورت ديگري توافق نمايند.

ماده۵

اصول حاكم بر بهره برداري از خدمات موردتوافق

۱- هر طرف متعاهد بايد از فرصتهاي عادلانه و برابر بين شركتهاي هواپيمايي تعيين شده دو طرف متعاهد جهت رقابت در بهره برداري از خدمات مورد توافق مشمول اين موافقتنامه اطمينان كسب نمايد. هرطرف متعاهد بايد اطمينان كسب نمايد كه شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده آن با رعايت اين اصل اقدام به بهره برداري مي نمايند و در زمان مقتضي، براي كسب اطمينان اقداماتي را در اين زمينه انجام دهد.

۲- خدمات مورد توافقي كه قراراست توسط شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد بين سرزمينهاي متبوع خود درمسيرهاي مشخص شده مورد بهره برداري قرارگيرد بايد ارتباط نزديكي با نيازهاي عموم در زمينه حمل ونقل داشته باشد و هدف‌ اصلي‌ آن، تامين‌ ظرفيت كافي با ضريب‌ بار مناسب‌ قابل رقابت با نرخ ها در مطابقت با مفاد ماده (۱۶) اين موافقتنامه جهت‌ رفع‌ نيازمنديهاي‌ جاري‌ و پيش‌بيني‌ شده‌ متعارف براي‌ حمل‌ مسافر، بار و پست‌ به منظور ترغيب توسعه منظم خدمات هوايي بين‌ سرزمين‌هاي طرفهاي‌ متعاهد مي‌باشد.

ماده‌ ۶

ظرفيت

۱- ظرفيتي كه قرار است توسط شركت(هاي) هواپيمايي تعيين شده در خدمات مورد توافق عرضه شود بايد بين مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد توافق و بازنگري گردد.

۲- چنانچه در بازنگري، مقامات هواپيمايي در خصوص ظرفيتي كه قرار است در خدمات مورد توافق عرضه شود، به توافق نرسند؛ ظرفيتي كه توسط شركت(هاي) هواپيمايي تعيين شده طرفهاي متعاهد مي تواند عرضه شود، نبايد از مجموع ظرفيت توافق شده پيشين طبق مفاد بند (۱) بيشتر باشد.

ماده ۷

شمول قوانين و مقررات

۱- قوانين‌، مقررات‌ و رويه هاي يك طرف متعاهد در مورد ورود يا خروج‌ هواپيمايي ‌كه به‌ امر خدمات هوايي ‌بين‌المللي‌ اشتغال دارد يا بهره برداري و هوانوردي هواپيماي مزبور مادام كه در سرزمين مذكور باشد درمورد هواپيماي شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر اعمال خواهد شد و به محض ورود يا خروج يا در مدت زمان توقف در سرزمين طرف متعاهد نخست، در مورد هواپيماي مذكور اعمال خواهد شد.

۲- قوانين‌ و مقررات يك طرف متعاهد درمورد ورود يا خروج مسافرين، بار همراه، خدمه، پست و بار غيرهمراه هواپيما از سرزمين آن توسط يا ازطرف آن مسافرين، بار همراه، خدمه، پست و بار غيرهمراه شركت يا شركتهاي هواپيمايي طرف متعاهد ديگر به محض ورود يا خروج از سرزمين يك طرف متعاهد رعايت خواهد شد.

۳- قوانين و مقررات مندرج در بندهاي (۱) و (۲) اين ماده همان قوانين و مقرراتي مي باشد كه در مورد هواپيماهاي ملي به كارگرفته شده در خدمات هوايي بين المللي مشابه و همچنين در مورد مسافرين، بار همراه، خدمه، بار غيرهمراه و پست آن هواپيماها اعمال مي گردد.

 ماده ۸

 گواهينامه هاي قابليت پرواز، گواهينامه هاي صلاحيت و پروانه ها

۱- گواهينامه‌هاي‌ قابليت‌ پرواز، گواهينامه‌هاي‌ صلاحيت‌ و پروانه‌هايي‌ كه‌ بر اساس قوانين و مقررات يك طرف متعاهد، از جمله در مورد فرانسه، قانون اتحاديه اروپا صادر شده يا اعتبار يافته، براي‌ بهره‌برداري‌ از خدمات‌ مورد توافق درمسيرهاي مشخص شده توسط‌ طرف‌ متعاهد ديگر معتبر شناخته‌ خواهد شد، مشروط‌ بر اين‌ كه‌ همواره شرايط‌ صدور يا اعتبار گواهينامه‌ها يا پروانه‌هاي‌ مزبور حداقل مساوي با‌ استانداردهايي‌ باشد كه‌ به‌ موجب‌ كنوانسيون‌ وضع‌ خواهد شد.

۲- به هرحال، هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي دارد كه به منظور پرواز از فراز سرزمين خود، گواهينامه هاي صلاحيت و پروانه هايي را كه براي اتباع آن توسط طرف متعاهد ديگر اعطا گرديده معتبر تشخيص ندهد.

ماده ۹

ايمني هوانوردي

۱- هر طرف متعاهد مي‏تواند در هر زمان در رابطه با استانداردهاي ايمني طرف متعاهد ديگر در زمينه هاي مربوط به تسهيلات هواپيمايي، خدمه پرواز، هواپيما و بهره برداري از آن‏ها درخواست مشاوره نمايد. چنين مشاوره اي ظرف مدت سي (۳۰) روز از تاريخ درخواست مزبور انجام خواهد شد.

۲- چنانچه پس ازمشاوره مزبور يك طرف متعاهد ملاحظه كند استانداردهاي ايمني در زمينه هاي مورد اشاره در بند (۱) كه حداقل برابر با حداقل استاندارد هاي وضع شده در آن زمان به موجب كنوانسيون به طور مؤثر توسط طرف متعاهد ديگر به كار گرفته و اجرا نمي‏شود، طرف متعاهد ديگر را از يافته هاي مزبور آگاه خواهد كرد و طرف متعاهد ديگر اقدام اصلاحي مناسب را اتخاذ خواهد نمود. عدم اتخاذ اقدام مناسب توسط طرف متعاهد ديگر ظرف زمان متعارف، و در هر صورت ظرف پانزده (۱۵) روز يا دوره طولاني تري كه ممكن است توافق شود، زمينه اعمال ماده (۴) اين موافقتنامه را فراهم مي نمايد.

۳- عليرغم تعهدات مندرج در ماده (۳۳) كنوانسيون، توافق مي شود هر هواپيمايي كه توسط شركت يا شركتهاي هواپيمايي يك طرف متعاهد درخدماتي از مبدأ سرزمين طرف متعاهد ديگر يا بالعكس مورد بهره برداري يا اجاره قرار گيرد، مي تواند مادامي كه در سرزمين طرف متعاهد ديگر است، مشمول بازرسي مقامات نماينده طرف متعاهد ديگر در داخل هواپيما و اطراف هواپيما براي بازرسي اعتبار اسناد هواپيما و خدمه آن و شرايط ظاهري هواپيما و تجهيزات آن (در اين موافقتنامه « بازرسي پلكاني » ناميده مي شود ) قرارگيرد؛ مشروط بر اينكه اين امر منجر به تأخير بدون دليل نگردد.

۴- چنانچه هر بازرسي پلكاني يا مجموعه اي از بازرسي هاي پلكاني منجر شود به:

الف) نگراني جدي در مورد عدم مطابقت هواپيما يا بهره برداري از آن با حداقل استانداردهايي كه در آن زمان به موجب كنوانسيون وضع شده؛ يا

ب) نگراني جدي در مورد فقدان به كار گيري مؤثر و اجراي استانداردهاي ايمني كه در آن زمان به موجب كنوانسيون وضع شده، طرف متعاهدي كه بازرسي را انجام داده است، از نظر ماده (۳۳) كنوانسيون مي تواند چنين نتيجه بگيرد كه الزاماتي كه به موجب آنها گواهي نامه ها يا پروانه هاي مربوط به هواپيماي مزبور يا مربوط به بهره بردار يا خدمه آن هواپيما صادر شده يا اعتبار يافته اند، برابر يا بيش از حداقل استانداردهاي وضع شده در آن زمان به موجب كنوانسيون نمي باشد.

۵- چنانچه به منظور انجام بازرسي پلكاني از دسترسي به هواپيمايي مورد بهره برداري شركت يا شركتهاي هواپيمايي يك طرف متعاهد طبق بند (۳) فوق جلوگيري شود، طرف متعاهد ديگر مي تواند چنين نتيجه گيري نمايد كه نگراني هاي جدي از نوع موارد مندرج در بند (۴) فوق وجود دارد و به نتايج مزبور در همان بند برسد.

۶- هر طرف متعاهد اين حق را براي خود محفوظ مي دارد در شرايطي كه طرف متعاهد نخست، نتيجه بگيرد كه در نتيجه بازرسي پلكاني، مجموعه اي از بازرسيهاي پلكاني، امتناع از دسترسي به بازرسي پلكاني، مشاوره يا روش ديگر گفتگو، اقدام سريع براي ايمني بهره برداري شركت يا شركتهاي هواپيمايي ضروري مي باشد، مجوز بهره برداري شركت يا شركتهاي هواپيمايي طرف متعاهد ديگر را بلافاصله تعليق نمايد يا تغيير دهد.

۷- هر اقدامي از سوي يك طرف متعاهد طبق بندهاي (۲) يا (۶) فوق با از بين رفتن زمينه اتخاذ آن اقدام متوقف خواهد شد.

۸- در جايي كه جمهوري فرانسه شركت هواپيمايي را تعيين نمايد كه اعمال و حفظ كنترل مؤثر قانوني آن توسط عضو ديگري از اتحاديه اروپا انجام شود؛ حقوق ناشي از اين ماده براي جمهوري اسلامي ايران از لحاظ حفظ، اعمال يا اجراي استانداردهاي ايمني توسط آن كشور عضو اتحاديه اروپا و از لحاظ مجوز بهره برداري آن شركت هواپيمايي بطور يكسان اعمال خواهد شد.

ماده ۱۰

امنيت‌ هوانوردي‌

۱- طرفهاي‌ متعاهد طبق حقوق‌ و تعهدات خود به‌ موجب‌ حقوق‌ بين‌الملل،‌ مجدداً تاكيد مي نمايند كه تعهدات آنها در قبال‌ يكديگر در خصوص‌ حفظ‌ امنيت‌ هواپيمايي كشوري‌ در برابر اعمال‌ مداخله‌گرايانه‌ غيرقانوني‌ بخش جدايي ناپذير اين موافقتنامه را تشكيل مي دهد. طرفهاي‌ متعاهد بدون‌ تحديد كليت‌ حقوق‌ و تعهدات خود‌ كه‌ به‌ موجب‌ حقوق‌ بين‌الملل‌، بويژه‌ طبق‌ مفاد كنوانسيون‌ راجع‌ به‌ جرايم‌ و برخي‌ اعمال‌ ارتكابي‌ ديگر در هواپيما امضا شده‌ در توكيو به‌ تاريخ‌ ۲۳/۶/۱۳۴۲ هجري‌ شمسي‌ مطابق‌ با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳ ميلادي‌، كنوانسيون‌ راجع‌ به‌ جلوگيري‌ از تصرف‌ غيرقانوني‌ هواپيما امضا شده‌ در لاهه‌ به‌ تاريخ‌ ۲۵/۹/۱۳۴۹ هجري‌ شمسي‌ مطابق‌ با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ ميلادي‌، كنوانسيون‌ راجع‌ به‌ جلوگيري‌ از اعمال‌ غيرقانوني‌ عليه‌ ايمني هواپيمايي كشوري‌ امضاء شده‌ در مونترال‌ به‌ تاريخ‌ ۱/۷/۱۳۵۰ هجري‌ شمسي‌ مطابق‌ با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ ميلادي‌، پروتكل راجع‌ به‌ جلوگيري‌ از اعمال‌ غيرقانوني‌ خشونت آميز در فرودگاه‏هايي كه در خدمت هواپيمايي كشوري بين المللي مي باشند، مكمل كنوانسيون جلوگيري‌ از اعمال‌ غيرقانوني‌ عليه‌ ايمني‌ هواپيمايي كشوري، مفتوح براي‌ امضا درمونترال به تاريخ ۵/۱۲/۱۳۶۶هجري شمسي مطابق با ۲۴ فوريه ۱۹۸۸ ميلادي، كنوانسيون راجع به علامتگذاري مواد منفجره پلاستيكي به منظور شناسايي امضاشده در مونترال به تاريخ ۱۰/۱۲/۱۳۶۹هجري شمسي مطابق با ۱مارس۱۹۹۱ميلادي و هر موافقتنامه چند جانبه ديگر حاكم بر امنيت هواپيمايي كشوري الزام آور براي دو طرف متعاهد عمل‌ خواهند كرد.

۲- طرفهاي‌ متعاهد حسب‌ درخواست، كليه‌ مساعدتهاي‌ لازم‌ را به‌ يكديگر جهت‌ جلوگيري‌ از اعمال تصرف‌ غيرقانوني‌ هواپيماهاي‌ كشوري‌ و ساير اعمال‌ غيرقانوني‌ عليه‌ امنيت‌ اين‌ هواپيماها، مسافرين‌ و خدمه‌ آنها، فرودگاهها و تأسيسات‌ هوانوردي‌ و هر نوع‌ تهديد ديگر عليه‌ امنيت‌ هواپيمايي كشوري‌ ارائه‌ خواهند كرد.

۳- طرفهاي‌ متعاهد بايد در روابط‌ دوجانبه‌ خود طبق‌ مقررات‌ امنيت‌ هوانوردي‌ مصوب‌ سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي كشوري‌ كه‌ به‌ عنوان‌ ضمايم‌ كنوانسيون‌ شناخته‌ شده‌اند تا حدودي‌ كه‌ مقررات‌ امنيتي‌ مزبور در مورد طرفهاي‌ متعاهد قابل‌ اجرا است‌ عمل‌ نمايند. آنها بايد از متصديان‌ هواپيمايي‌ كه‌ محل‌ اصلي‌ كار آن‏ها در سرزمين‌ آنها واقع‌ شده‌ و در مورد جمهوري فرانسه از متصدياني كه در آن سرزمين تأسيس شده و داراي پروانه فعاليت طبق قانون اتحاديه اروپا مي باشد و نيز از متصديان‌ فرودگاهها‌ در سرزمين‌ خود بخواهند كه‌ مطابق‌ مقررات‌ امنيت هوانوردي‌ مزبور عمل‌ كنند. در اين بند، ارجاع به مقررات امنيت هوانوردي شامل هرگونه تفاوت ابلاغ شده توسط طرف متعاهد مربوط مي‏باشد. هر طرف متعاهد، طرف متعاهد ديگر را پيشاپيش از قصد خود براي ابلاغ هرگونه تفاوت مربوط به اين مقررات آگاه خواهد كرد.

۴- هر طرف‌ متعاهد موافقت مي‏نمايد كه از متصديان‌ هواپيماهاي آن مي توان درخواست كرد كه‌ مقررات‌ امنيت‌ هوانوردي‌ را براي‌ خروج‌ يا در مدت‌ توقف‌ در سرزمين طرف متعاهد ديگر طبق قانون قابل اجرا در آن كشور، طبق ماده ۸ اين موافقتنامه ‌رعايت‌ كنند. هر طرف‌ متعاهد بايد اطمينان‌ حاصل‌ كند كه‌ در سرزمين‌ آن‌ اقدامات‌ كافي‌ براي‌ حفاظت‌ از هواپيماها و بازرسي‌ مسافران‌، خدمه‌،بار همراه‌ مسافر، بار غير همراه مسافر و خواروبار هواپيما پيش‌ از سوار شدن‌ مسافران‌ يا بارگيري‌ و به‌ هنگام‌ آن‌ به نحو مؤثر انجام‌ مي‌شود. همچنين‌ هر طرف‌ متعاهد بايد هر درخواستي‌ را كه‌ طرف‌ متعاهد ديگر براي‌ انجام‌ اقدامات‌ امنيتي‌ ويژه‌ متعارف جهت‌ مقابله‌ با تهديدي‌ خاص‌ بعمل‌ آورد، با نظر مساعد مورد توجه‌ قرار دهد.

۵- هنگامي كه حادثه يا تهديد به بروز حادثه تصرف‌ غيرقانوني‌ هواپيماي كشوري يا اعمال‌ غيرقانوني‌ ديگري‌ عليه‌ ايمني‌ مسافران‌، خدمه‌، هواپيما، فرودگاه ها و تأسيسات‌ هوانوردي‌ صورت‌ پذيرد، طرفهاي‌ متعاهد بايد از طريق‌ تسهيل‌ ارتباطات‌ و تدابير مناسب‌ ديگر بمنظور ختم‌ سريع‌ و بي‌خطر حادثه‌ يا تهديد مزبور به‌ يكديگر ياري‌ رسانند.

۶- هرگاه يك طرف متعاهد بنا به دلايل منطقي براين باور باشد كه طرف متعاهد ديگر از مفاد مربوط به امنيت هوانوردي پيش بيني شده در اين ماده تخطي نموده است، طرف متعاهد نخست مي‏تواند درخواست مشورت فوري با طرف متعاهد ديگر نمايد. بدون خدشه به مفاد ماده (۴) اين موافقتنامه، عدم نيل به توافق رضايتبخش درظرف مدت ۱۵ روز از تاريخ درخواست مذكور، زمينه را جهت تعليق حقوق اعطا شده به طرفهاي متعاهد به موجب اين موافقتنامه فراهم خواهد كرد. درصورت بروز شرايط اضطراري نمايانگر تهديد مستقيم و استثنايي امنيت مسافرين، خدمه يا هواپيماي يك طرف متعاهد و چنانچه طرف متعاهد ديگر به تعهدات خود به موجب بندهاي (۴) و (۵) اين ماده بطور كافي عمل ننموده باشد، يك طرف متعاهد مي تواند بلافاصله اقدامات حمايتي موقت مقتضي را براي دفع تهديد اتخاذ نمايد. هر اقدامي ازسوي يك طرف متعاهد طبق اين بند بايد به محض رعايت مفاد امنيتي اين ماده از سوي طرف متعاهد ديگر متوقف شود.

ماده‌ ۱۱

هزينه‌هاي مصرفي

۱- هزينه هاي مصرفي كه ممكن است توسط مقامات يا سازمان‏هاي مربوط يك طرف متعاهد در مورد شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر براي استفاده از تسهيلات و خدمات فرودگاهي وضع گردد عادلانه، متعارف، بدون تبعيض و برابر بين طبقات مصرف كنندگان تقسيم خواهد شد. هزينه ها بيش از هزينه هاي وضع شده براي استفاده خدمات و تسهيلات مذكور توسط هر شركت هواپيمايي ديگر بهره بردار از همان خدمات يا خدمات بين المللي مشابه نخواهد بود. خدمات و تسهيلات مشمول هزينه بايد مرتبط با هزينه، مقرون به صرفه و كارا باشد.

۲- مقامات يا سازمانهاي مربوط هر طرف متعاهد بايد شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر را از هرگونه تغيير قابل توجه پيشنهادي در مورد اين هزينه ها مطلع نمايند.اين اطلاعيه بايد ظرف يك دوره زماني متعارف پيش از لازم الاجرا شدن تغيير صورت گيرد. هرطرف متعاهد درصورت افزايش هزينه ها، مشورت بين مقامات يا سازمانهاي مربوط در سرزمين خود و شركتهاي هواپيمايي بهره بردار از خدمات وتسهيلات را تشويق خواهد نمود.

ماده‌ ۱۲

حقوق گمركي و ماليات

۱- هواپيماهاي مورد بهره برداري‌ توسط شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در خدمات‌ هوايي بين‌المللي هنگام ورود به سرزمين يك طرف متعاهد، همچنين لوازم‌ مورد نياز جاري‌، مواد سوختي‌ و روغن‌ موتور، مواد مصرفي‌ فني‌، وسايل‌ يدكي‌ از جمله موتور، و خواروبار هواپيما، لوازم مورد نياز و همچنين ساير اقلام كه به منظور يا صرفاً براي استفاده در ارتباط با بهره برداري يا نگهداري هواپيماهاي بهره بردار خدمات هوايي بين المللي، به صورت موقت و تا زمان صادرات مجدد آنها، براساس‌ عمل‌ متقابل‌ از پرداخت‌ كليه حقوق‌ گمركي، محدوديتهاي واردات، ماليات اموال، ماليات بر سرمايه، عوارض بازرسي، ماليات غيرمستقيم و عوارض و هزينه هاي مشابه كه توسط مقامات ملي يا محلي وضع مي شود، مشروط برآنكه لوازم مورد نياز و كالاهاي مذكور در داخل هواپيما بمانند معاف خواهند بود.

۲- همچنين موارد زير براساس عمل متقابل، از پرداخت ماليات، حقوق گمركي، عوارض بازرسي وهزينه هاي موضوع بند (۱) اين ماده به استثناي هزينه هاي مبتني بر ارزش خدمات ارائه شده معاف خواهند بود:

الف) خواروبار عرضه يا تامين شده هواپيما در سرزمين يك طرف متعاهد و داخل هواپيما، با محدوديتهاي متعارف، براي استفاده در خارج از هواپيماي شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر بهره بردار خدمات هوايي بين المللي، حتي هنگامي كه قرار است اين خواروبار در بخشي از سفر در سرزمين طرف متعاهدي كه بار هواپيما مي گردد مورد استفاده قرارگيرد.

ب) لوازم مورد نياز جاري، قطعات يدكي از جمله موتور، عرضه شده در سرزمين يك طرف متعاهد و براي سرويس، نگهداري، تعمير و تدارك هواپيماي شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر كه در خدمات هوايي بين المللي فعاليت مي نمايد.

 پ) مواد سوختي‌، روغن‌ موتور و مواد مصرفي‌ فني، عرضه يا تامين شده در سرزمين يك طرف متعاهد براي استفاده در هواپيماي شركت هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد كه در خدمات هوايي بين المللي فعاليت مي نمايد، حتي هنگامي كه قراراست اين مواد در بخشي از سفر در سرزمين طرف متعاهدي كه بار هواپيما مي گردد مورد استفاده قرارگيرد.

ت) اسناد چاپي و مواد تبليغاتي از جمله اما نه محدود به برنامه پروازي، دفترك (بروشور)، فرمهاي چاپي عرضه شده درسرزمين يك طرف متعاهد و به منظور توزيع رايگان داخل هواپيما توسط شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر

۳- تجهيزات و كالاهاي موضوع بندهاي (۱) و (۲) اين ماده را در صورت لزوم مي توان تحت نظارت يا كنترل مقامات مربوطه نگاه داشت.

۴- تجهيزات وكالاهاي مورد اشاره در بندهاي (۱) و (۲) اين ماده،كه دارايي شركت(هاي) هواپيمايي تعيين شده مي‏باشند، نبايد بدون پرداخت حقوق گمركي و ماليات‏هاي مربوط انتقال يابند. به هرحال، شركت(هاي) هواپيمايي تعيين شده هرطرف از معافيت انتقال اقلام مذكور در سرزمين طرف متعاهد ديگر، به شركت هواپيمايي ديگر طرف قرارداد با آن، برخوردار مي باشند مشروط بر آنكه شركت هواپيمايي اخير از همان معافيتها برخوردار باشد.

۵- تجهيزات هوانوردي مورد نياز جاري؛ و همچنين مواد و كالاهاي معمول نگهداري شده در هواپيماي شركت هواپيمايي هر يك از طرفهاي متعاهد تنها با تصويب مقامات گمركي آن سرزمين در سرزمين طرف متعاهد ديگر قابل تخليه است. در اين صورت مي توان آنها را تا زمانيكه طبق مقررات گمركي مجددا صادر مي شوند يا ترتيب ديگري در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.

۶- عليرغم مفاد جزء (پ) ماده (۲)، هيچ چيز مانع نخواهد شد كه:

الف) جمهوري اسلامي ايران طبق قانون خود، در مورد سوخت تامين شده در سرزمين خود به منظور استفاده در هواپيماي شركت هواپيمايي تعيين شده جمهوري فرانسه كه بين نقطه اي در سرزمين جمهوري اسلامي ايران و نقطه ديگري در سرزمين جمهوري اسلامي ايران فعاليت مي كند؛ برمبناي غيرتبعيض آميز ماليات، عوارض، كارمزد يا هزينه هايي را وضع نمايد.

ب) جمهوري فرانسه، طبق قانون اتحاديه اروپا، در مورد سوخت تامين شده در سرزمين خود به منظور استفاده در هواپيماي شركت هواپيمايي تعيين شده جمهوري اسلامي ايران كه بين نقطه اي در سرزمين جمهوري فرانسه و نقطه ديگري در سرزمين جمهوري فرانسه يا در سرزمين كشور عضو ديگري از اتحاديه اروپا فعاليت مي كند، بر مبناي غيرتبعيض آميز ماليات، عوارض، كارمزد يا هزينه هايي را وضع نمايد.

ماده۱۳

 فرصتهاي بازرگاني

۱- شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد براساس عمل متقابل حق خواهند داشت به منظور تبليغ و فروش خدمات هوايي، دفاتري را در سرزمين طرف متعاهد ديگر تأسيس نمايند.

۲- شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد مجاز خواهند بود براساس عمل متقابل، كاركنان مديريتي، عملياتي و بازرگاني خود و ساير متخصصين مورد نياز را براي تأمين حمل و نقل هوايي به داخل سرزمين طرف متعاهد ديگر آورده و حفظ نمايد.

۳- هر طرف متعاهد بر اساس عمل متقابل به كاركنان مورد نياز شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر در سرزمين خود دسترسي مجاز به فرودگاه و مناطق مربوط به عمليات هواپيما، خدمه، مسافران و بار شركت هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر را اعطا خواهد نمود.

۴- طرفهاي متعاهد بايد اطمينان حاصل نمايند كه مسافران، بدون درنظر گرفتن مليت، مي توانند اقدام به خريد بليط از شركت هواپيمايي به اختيار خود به پول رايج محلي يا ارز قابل تسعير آزادانه ساير كشورها طبق مقررات ارزي لازم الاجرا در سرزمين طرف متعاهد مربوط نمايند. اين اصول در مورد حمل ونقل بار نيز اعمال خواهد شد.

۵- شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد مجاز خواهند بود براساس عمل متقابل در سرزمين طرف متعاهد ديگر اقدام به فروش بليت­هاي حمل ونقل هوايي مسافري و باري خود، به پول رايج محلي يا هر نوع ارز قابل تسعير آزادانه در دفاتر خود و ازطريق نمايندگي هاي معتبر به اختيار خود نمايد. شركت يا شركت هاي هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد مجاز خواهند بود درسرزمين طرف متعاهد ديگر حسابهاي بانكي تعيين شده را به پول رايج هر يك از طرفهاي متعاهد يا هر ارز قابل تسعير آزادانه، به صلاح خود افتتاح و حفظ نمايد.

ماده ۱۴

 انتقال درآمدهاي مازاد

۱- هر طرف متعاهد اطمينان حاصل خواهد نمود كه شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر انتقال مازاد دريافتي هاي محلي خود از فروش خدمات حمل ونقل هوايي و فعاليتهاي مرتبط را به ارز قابل تسعير آزادانه ظرف حد اكثر ۳۰ روز از تاريخ درخواست انجام دهد. نرخ تسعير ارز حاكم در تاريخ فروش در مورد انتقالات فوق‏الذكر اعمال خواهد شد. چنين انتقالي بر اساس نرخ رسمي تسعير ارز تعيين شده توسط بازار يا چنانچه نرخ رسمي تسعير ارز وجود نداشته باشد، نرخ رايج بازار تسعير ارز براي پرداخت هاي جاري صورت خواهد گرفت.

۲- هرطرف متعاهد به شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده طرف متعاهد ديگر حق استفاده جزئي يا كلي از دريافتي هاي حاصله در سرزمين خود را براي پرداخت كليه هزينه هاي مرتبط با فعاليت حمل ونقل خود (از جمله خريد سوخت) و ساير فعاليت‏هاي مرتبط با حمل ونقل هوايي اعطا خواهد نمود.

 ۳- امتيازات مشخص شده در بندهاي (۱) و (۲) اين ماده بر اساس عمل متقابل اعطا خواهد شد.

ماده ۱۵

خدمات زميني

با رعايت قوانين ومقررات هر طرف متعاهد، از جمله در مورد فرانسه، قانون اتحاديه اروپا، هر شركت هواپيمايي حق خواهد داشت خدمات زميني خود را در سرزمين طرف متعاهد ديگر انجام دهد (خويش خدمتي – سلف هندلينگ) يا به انتخاب خود حق خواهد داشت از ميان تامين كنندگان رقيب كه خدمات زميني را به صورت تمام يا جزئي فراهم مي كنند، انتخاب نمايد. چنانچه قوانين ومقررات مذكور، انجام خويش خدمتي را منع يا محدود كند و چنانچه رقابت مؤثري بين تامين كنندگان ارائه دهنده خدمات زميني وجود ندارد، بايد با شركت هواپيمايي تعيين شده از نظر دسترسي آنها به انجام خويش خدمتي و انجام خدمات زميني توسط تامين كننده يا تامين كنندگان چنين خدماتي، غير تبعيض آميز رفتار شود.

ماده ۱۶

نرخ

۱- نرخ‌هاي‌ مورد اجرا توسط‌ شركتهاي‌ هواپيمايي تعيين‌ شده‌ هر طرف‌ متعاهد بايد آزادانه و مستقل در سطح معقولي با در نظر گرفتن تمامي عوامل مربوط از جمله هزينه بهره برداري، هزينه سوخت، ويژگيهاي خدمت و سود معقول وضع گردد.

۲- هر شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده هر طرف متعاهد بايد تعرفه هايي كه قرار است درمسيرهاي مشخص شده طبق بند (۲) ماده (۲) اين موافقتنامه وضع گردد را به اطلاع مقامات هواپيمايي دو طرف متعاهد برساند. اطلاع توسط شركتهاي هواپيمايي دو طرف متعاهد حداكثر سي (۳۰) روز پيش از تاريخ پيشنهادي لازم الاجراشدن مي‏تواند درخواست گردد. در موارد خاص، ممكن است اطلاع رساني را كوتاهتر از ميزان معمول مقرر تجويز نمود.

۳- بدون خدشه به قوانين حاكم رقابت و حمايت از مصرف كننده در هر طرف متعاهد، دخالت طرفهاي متعاهد محدود به موارد زير خواهد بود:

الف) حمايت ازمصرف كنندگان در برابر نرخ هايي كه به علت سوء استفاده از وضعيت حاكم به صورت غير متعارف بالايا محدودكننده هستند

ب) حمايت از شركتهاي هواپيمايي در برابر نرخ هايي كه به علت يارانه يا حمايت مستقيم يا غيرمستقيم به صورت غيرطبيعي پايين مي باشند.

پ) حمايت از شركتهاي هواپيمايي دربرابر نرخ هايي كه به صورت غيرطبيعي پايين مي باشند چنانچه نشانه اي ازقصد حذف رقابت وجود داشته باشد.

۴- چنانچه مقامات هواپيمايي هر طرف متعاهد تشخيص دهند كه يك تعرفه مشخص معيار تعريف شده در بند (۱) را برآورده نمي كند و يا در دسته بنديهاي تعيين شده در جزءهاي (الف)، (ب) و يا (پ) بند (۳) قرار ندارد، اطلاعيه مستدل عدم رضايت خود را در اسرع وقت و در هر حالتي حداكثر۳۰ روز پس از تاريخ اطلاعيه يا ثبت نرخ موردنظر به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر و به شركت هواپيمايي مورد بحث ارسال خواهند كرد. بعلاوه، مي‏توانند درخصوص اين موضوع درخواست مشورت با مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر را نمايند. مشورت مذكور بايد ظرف مدت سي (۳۰) روز از دريافت درخواست انجام پذيرد. بجز در موردي كه مقامات هواپيمايي درخصوص عدم تصويب نرخ ها به صورت مكتوب به توافق رسيده باشند، نرخ ها تصويب شده قلمداد خواهند شد.

ماده‌ ۱۷

تصويب برنامه هاي پرواز

۱- تصويب برنامه هاي پرواز شركت يا شركتهاي‌ هواپيمايي تعيين‌ شده‌ يك طرف‌ متعاهد توسط مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر مي تواند درخواست گردد.

۲- در آن صورت، برنامه هاي پرواز حداقل سي (۳۰) روز پيش از آغاز بهره برداري بايد ارسال شود و به طور خاص جداول زماني، تعداد خدمات، نوع هواپيما، وضعيت و تعداد صندليهايي كه قرار است در دسترس عموم قرار گيرند بايد مشخص شود. در برخي موارد، اين مدت سي (۳۰) روزه را مي توان به شرط توافق بين مقامات هواپيمايي دوطرف متعاهد كاهش داد.

۳- هرگونه تغيير در برنامه هاي پروازي مصوب شركت هواپيمايي تعيين شده يك طرف متعاهد براي تصويب به مقامات هواپيمايي طرف متعاهد ديگر تسليم خواهد گرديد.

ماده‌ ۱۸

گذر

۱- مسافران و بار در گذر از سرزمين يك طرف متعاهد مشمول كنترل ساده خواهند بود.

۲- بار همراه وغير همراه در گذر از سرزمين يك طرف متعاهد از كليه حقوق گمركي، عوارض بازرسي و ساير عوارض و هزينه ها معاف خواهد بود.

ماده‌ ۱۹

آمار

مقامات‌ هواپيمايي يك طرف‌ متعاهد، بنا بر درخواست، اعلاميه هاي آماري را خود يا از طريق شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده خود، به گونه اي كه ممكن است به منظور بازنگري در بهره برداري از مسيرهاي مورد توافق ضروري باشد، در اختيار مقامات‌ هواپيمايي طرف‌ متعاهد ديگر قرار خواهند داد.

ماده ۲۰

 مشاوره‌ و اصلاح‌

۱- مقامات هواپيمايي طرفهاي متعاهد، درفضاي همكاري نزديك، به منظور كسب اطمينان از اجراي رضايتبخش اصول ومفاد اين موافقت نامه هر از چندگاهي كه ضروري تلقي شود مشورت خواهند نمود‌. مشورت مذكور ظرف مدت شصت(۶۰) روز از تاريخ دريافت درخواست مشاوره توسط يك طرف متعاهد آغاز خواهد شد.

۲- هر طرف‌ متعاهد مي‌تواند در هر زمان‌ با هدف تفسير مفاد اين موافقتنامه يا هرگونه اصلاح يا تعديل مفاد اين‌ موافقتنامه‌ يا پيوست آن را كه مطلوب بداند درخواست مشاوره با طرف متعاهد ديگر نمايد. مشاوره مذكور مي تواند بين مقامات هواپيمايي و ازطريق گفتگو يا مكاتبه انجام پذيرد. اين مشاوره ظرف مدت شصت‌ (۶۰) روز از تاريخ‌ دريافت‌ درخواست مشاوره توسط طرف متعاهد ديگر آغاز خواهد شد.

۳- اصلاح يا تعديل اين‌ موافقتنامه‌، با توافق طبق مفاد بند ۲ اين‌ ماده‌، در صورت اقتضا، پس از تاييد تكميل تشريفات داخلي مورد نياز در هر طرف متعاهد، ازطريق مجاري ديپلماتيك، به‌ مورد اجرا نهاده‌ خواهد شد.

ماده‌ ۲۱

 حل‌ و فصل اختلافات‏ها

۱ـ هر گاه‌ در مورد تفسير يا اجراي‌ اين‌ موافقت‌نامه‌‌ بين‌ طرفهاي‌ متعاهد اختلافي‌ بروز نمايد، طرفهاي‌ متعاهد در مرحله‌ نخست‌ اهتمام‌ خواهند كرد كه‌ اختلاف‌ را از طريق‌ مذاكره‌ مستقيم بين مقامات هواپيمايي طبق مفاد ماده (۲۰) اين موافقتنامه حل‌ و فصل‌ نمايند.

 ۲ـ چنانچه مقامات هواپيمايي طرفهاي‌ متعاهد به توافق نرسند، اختلاف‌ بايد از طريق مشورت ديپلماتيك حل‌ و فصل‌گردد. چنين مشورتي بايد ظرف حداكثر مدت شصت (۶۰) روز پس از تاريخ دريافت درخواست مشورت توسط طرف متعاهد ديگر آغاز گردد.

 ۳ـ چنانچه‌ طرفهاي‌ متعاهد طبق بندهاي‌ (۱) و (۲) اين موافقتنامه‌ در مورد حل‌ و فصل اختلاف از طريق مذاكرات‌ به‌ نتيجه‌ نرسند، مي‌توانند با رعايت‌ قوانين‌ و مقررات‌ مربوط‌ خود، در خصوص ارجاع اختلاف جهت تصميم گيري به‌ شخص يا نهاد مورد توافق متقابل توافق نمايند يا با درخواست هر يك از طرف هاي متعاهد، آن را براي تصميم گيري به هيئتي‌ ‌مركب‌ از سه داور ارجاع‌ نمايند. در اين صورت‌، هر طرف‌ متعاهد نسبت‌ به‌ معرفي‌ يك‌ داور اقدام‌ مي‌كند و داور سوم،كه تبعه هيچيك از دو طرف متعاهد نخواهد بود، توسط دو داور منتخب تعيين‌ خواهد شد و بعنوان رئيس هيئت عمل خواهد نمود. هريك از طرفهاي متعاهد بايد ظرف مدت شصت (۶۰) روز از تاريخ وصول اطلاعيه توسط هر طرف متعاهد ازطرف ديگر از طريق مجاري ديپلماتيك مبني بر درخواست داوري اختلاف، اقدام به تعيين داور خود نمايد. داور سوم بايد ظرف مدت شصت (۶۰) روز پس از تعيين دو داور اول تعيين گردد. چنانچه‌ هر يك‌ از طرفهاي‌ متعاهد ظرف‌ مدت‌ مقرر داور خود را تعيين‌ نكند، يا چنانچه داور سوم ظرف‌ مدت‌ مذكور تعيين نگردد، رئيس‌ شوراي‌ سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي كشوري مي‌تواند بنا به درخواست هر يك‌ از طرفهاي‌ متعاهد، داور يا داوران را حسب‌ مورد تعيين‌ نمايد.

در اين صورت، داور سوم بايد تابعيت‌ كشوري‌ را دارا باشد كه‌ در زمان‌ انتخاب‌ با طرفهاي‌ متعاهد روابط‌ سياسي‌ دارد.

 ۴ـ در مواردي‌ كه‌ داور سوم بايد توسط‌ رئيس‌ شوراي‌ سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي كشوري‌ تعيين‌ شود چنانچه‌ رئيس‌ شوراي‌ سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي‌ كشوري‌ از انجام‌ وظيفه‌ مذكور معذور يا تبعه‌ يكي‌ از طرفهاي‌ متعاهد باشد، انتصاب‌ توسط‌ معاون‌ رئيس‌ انجام‌ خواهد شد، و چنانچه‌ معاون‌ رئيس‌ نيز از انجام‌ وظيفه‌ مذكور معذور يا تبعه‌ يكي‌ از طرفهاي‌ متعاهد باشد، اين‌ انتصاب‌ توسط‌ عضو ارشد شورا كه‌ تابعيت‌ هيچيك‌ از طرفهاي‌ متعاهد را نداشته‌ باشد، انجام‌ خواهد شد.

 ۵ـ هيئت داوري‌ بايد آزادانه آئين خود را تعيين‌ نمايد. مخارج داوران ملي بايد توسط طرف متعاهد تعيين كننده آن، تقبل گردد. كليه مخارج ديگر هيئت داوري ‌به‌ نسبت‌ مساوي‌ بين طرفهاي‌ متعاهد تقسيم خواهدگرديد.

 ۶ـ طرفهاي متعاهد بايد هرگونه تصميم به موجب بند (۳) اين ماده را رعايت نمايند.

 ۷ـ در هر صورت چنانچه يكي از طرفهاي متعاهد، تصميم به موجب بند (۳) اين ماده را رعايت ننمايد و مادامي كه اينگونه باشد، طرف متعاهد ديگر مي تواند هرگونه حق يا امتياز اعطا شده به موجب اين موافقتنامه را محدود، رد يا فسخ نمايد.

ماده ۲۲

موافقتنامه‌هاي‌ چند جانبه

چنانچه‌ پس از لازم الاجراشدن اين موافقتنامه، دوطرف متعاهد مقيد به موافقتنامه‌ چند جانبه‌ اي گردند كه به موضوعات تحت پوشش اين موافقتنامه مي پردازد، مفاد موافقتنامه مذكور رجحان خواهد داشت. دو طرف متعاهد مي‏توانند طبق ماده (۲۰) اين موافقتنامه به منظور تعيين ميزان تاثير اين موافقتنامه توسط مفاد موافقتنامه چند جانبه مذكور و اين كه آيا اين موافقتنامه براي درنظر گرفتن موافقتنامه چند جانبه مزبور بايد بازنگري شود يا نشود، مشاوره نمايند.

ماده ۲۳

 فسخ‌

 هر طرف‌ متعاهد مي تواند در هر زمان‌ تصميم خود را مبني‌ بر فسخ‌ اين‌ موافقت‌نامه‌ با ارائه اطلاعيه‌ كتبي‌ ازطريق مجاري ديپلماتيك اعلام‌ نمايد. اين‌ اطلاعيه‌ همزمان‌ به‌ سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي كشوري‌ ارسال خواهد شد. در اين‌ صورت‌ موافقت‌نامه‌ دوازده‌ (۱۲) ماه‌ پس‌ از تاريخ اعلام‌ دريافت‌ اطلاعيه‌ توسط‌ طرف‌ متعاهد ديگر فسخ‌ خواهد شد، مگر آن‌ كه‌ اطلاعيه‌ فسخ‌ پيش‌ از انقضاي‌ اين‌ مدت‌ با تراضي‌ دوجانبه مسترد شود. هر گاه‌ طرف‌ متعاهد ديگر دريافت‌ اطلاعيه‌ فسخ‌ را اعلام‌ نكند، اطلاعيه‌ مزبور پانزده‌ (۱۵) روز پس‌ از تاريخي كه آن‌ سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي كشوري‌ دريافت‌ آن را تصديق كند، دريافت شده تلقي‌ خواهد شد.

ماده ۲۴

ثبت‌

 اين‌ موافقتنامه‌ وهرگونه اصلاحيه آن نزد سازمان‌ بين‌المللي‌ هواپيمايي كشوري‌ به‌ ثبت‌ خواهد رسيد.

ماده ۲۵

لازم‌الاجرا شدن‌

هر طرف‌ متعاهد ازطريق مجاري ديپلماتيك، تكميل تشريفات قانون اساسي مورد نياز براي‌ اعتبار بخشيدن به اين موافقتنامه را به آگاهي طرف متعاهد خواهد رساند و اين موافقتنامه از نخستين روز دومين ماه پس از دريافت آخرين اطلاعيه مزبور لازم الاجرا خواهد شد.

اين موافقتنامه جايگزين موافقتنامه پيشين مربوط به حمل و نقل هوايي بين ايران و فرانسه، امضاشده در تهران در۱۶آبان ۱۳۵۲ (برابر با ۷ نوامبر۱۹۷۳) خواهد شد.

 براي گواهي مراتب بالا، نمايندگان‌ تام‌الاختيار امضا كننده‌ زير، كه ازطرف دولتهاي متبوع خود مجاز مي باشند، اين موافقت نامه را امضا نمودند.

اين موافقتنامه در تهران در يك‌ مقدمه‌، بيست و پنج (۲۵) ماده‌ و يك‌ پيوست در دو نسخه در … هجري شمسي برابر با … ميلادي به زبانهاي فارسي و فرانسوي تنظيم گرديدكه هر دو متن داراي اعتبار يكسان مي باشند. در صورت‌ اختلاف‌، هر دو نسخه فارسي و فرانسوي ملاك خواهند بود.

از طرف‌

دولت‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران

از طرف‌

دولت‌ جمهوري فرانسه

پيوست

جدول مسير

۱- مسيري كه قرار است توسط شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده جمهوري اسلامي ايران مورد بهره برداري قرارگيرد:

از

نقاط واسط

به

نقاط ماوراء

هر نقطه در ايران

هر نقطه

هر نقطه در فرانسه

هر نقطه

 ۲- مسيري كه قرار است توسط شركت يا شركتهاي هواپيمايي تعيين شده جمهوري فرانسه مورد بهره برداري قرارگيرد:

از

نقاط واسط

به

نقاط ماوراء

هر نقطه در فرانسه

هر نقطه

هر نقطه در ايران

هر نقطه